Dalsze losy Marii i jej dzieci, znanych już czytelnikowi z książki "Hanyska".
    Po latach skrajnej nędzy i upokorzeń rodzinie Brunów jako tako się żyje. Jest i co do garnka włożyć, i co przyodziać. Dzieci chodzą do szkoły. Ale mimo że już nawet języka niemieckiego zapomniały, dla miejscowych są wciąż obcymi, uśpionymi wrogami, którzy zapewne tylko czekają na pojawienie się nowego Hitlera - by znów wyciągnąć rękę po polskie ziemie. Jednocześnie, mimo wielokrotnie składanych wniosków, rodzina Marii przez długi czas nie otrzymuje pozwolenia na wyjazd do Niemiec. A gdy je wreszcie dostają - okazuje się ono nie wyzwoleniem, a karą...